Prettiger wonen en werken
De invoering van ZE-zones zorgt ervoor dat de uitstoot van schadelijke gassen, roet en fijnstof naar beneden gaat. Ook versnelt de invoering van ZE-zones de ontwikkeling van nieuwe logistieke concepten die de bereikbaarheid van en de doorstroming in steden verbeteren, zoals een hub (overslagcentrum) net buiten de stad, van waaruit de last-mile distributie uitstootvrij plaatsvindt. Steden worden zo gezonder en prettiger om in te wonen en te werken. Het instellen van ZE-zones scheelt in 2030 naar schatting 1,0 megaton CO2 -uitstoot per jaar. Daarmee leveren ZE-zones een belangrijke bijdrage aan de klimaatdoelen.
Omslag voor ondernemers
Invoering van ZE-zones betekent een omslag voor ondernemers in de stadslogistiek (vervoerders, verladers en logistiek dienstverleners), maar ook voor ondernemers en eigenaren van mkb-bedrijven die vervoer en logistiek niet als corebusiness hebben, maar die voor hun bedrijfsvoering wel afhankelijk zijn van een vracht- of bestelauto (schilders, installateurs, elektriciens en loodgieters, etc.). Velen van hen maken nu nog gebruik van fossiele brandstofvoertuigen en zullen de overstap moeten maken naar schone bestelbussen en vrachtwagens om toegang tot de ZE-zones te krijgen/behouden.
“Tegen ondernemers zou ik willen zeggen; zie de komende emissievrije zone als een kans om mee in te stappen, om iets goeds te doen voor de leefbaarheid van de stad en haar inwoners.”
Sander Pastoor, Echte bakker Theo Pastoor in Tilburg
Niet in álle steden komt een ZE-zone
Daar komt bij dat in een fors deel van de circa 350 Nederlandse gemeenten (voorlopig) geen ZE-zone komt. Om ook de (stadslogistiek)ondernemers in díe gemeenten tot een vrijwillige overstap naar zero-emissie te bewegen, en te streven naar volledig uitstootvrij wegverkeer in 2050, zijn andere argumenten nodig dan ‘je komt met een fossiel brandstofvoertuig de steden met een ZE-zone niet meer binnen’.
Onderzoeken, ontwikkelen en aanjagen
De Stuurgroep Steden van TSL houdt zich in het kader van de Uitvoeringsagenda ZES (Zero Emissie Stadslogistiek) bezig met toegepast onderzoek, het ontwikkelen van handvatten en methodieken en het vergroten van de bewustwording en betrokkenheid van stakeholders (zoals (kleine) ondernemers en toeleveranciers) bij de transitie naar zero-emissie vervoer.
De overstap van het mkb naar schone vracht- of bestelauto’s is in essentie een gedragsveranderingsopgave. Daarom werkt de Stuurgroep Steden sinds 2019 samen met het Behavioural Insight Team (BIT) van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan een onderzoek naar de vormgeving en uitvoering van een gedragsaanpak voor de transitie naar ZE-vervoer en slimme logistiek binnen uiteenlopende mkb-sectoren. De opgedane kennis willen we vertalen naar de ontwikkeling van toepasbare oplossingen en praktische tools. Door deze oplossingen en tools laagdrempelig te introduceren bij de (potentiële) gebruikers willen we de bewustwording over zero-emissie vervoer aanjagen bij stakeholders in de stadslogistiek. Het doel is eerst en vooral de informatieachterstand bij mkb-ondernemers weg te nemen. Door de betreffende ondernemers actief en op maat te helpen bij het maken van keuzes en hun gedrag daarin positief te beïnvloeden, wordt draagvlak gecreëerd voor de geplande ZE-maatregelen. De TSL volgt deze lokale initiatieven op de voet, zodat we opgedane kennis, ervaring en praktische informatie kunnen delen.
Er is een urgentie om over te stappen naar emmisievrij vervoer; het onderwerp leeft bij ons en als bedrijf wil je op dit onderwerp gezien worden. Zeker ook vanwege de CO₂ -Prestatieladder die bij aanbestedingen een belangrijke rol speelt.
Marco Jansen, projectleider Verleijsdonk B.V. te Eindhoven
Alle actoren een rol
In de transitie naar zero-emissie stadslogistiek is een rol en verantwoordelijkheid weggelegd voor alle landelijke en lokale actoren en acties op de verschillende niveaus; overheden, kennisinstellingen, brancheorganisaties en andere stakeholders. Gemeenten nemen de verantwoordelijkheid voor beleid en handhaving en kunnen een belangrijke rol spelen op regie en support. Ondernemers- en brancheverenigingen kunnen een rol nemen in het informeren van hun leden en achterban. Provinciale overheid kan back-up geven aan gemeenten en op het proces. En de landelijke overheid kan bijdragen aan informeren en gedragsbeïnvloeding.
Je ziet dat ondernemers en landelijke overheden nog veel niet weten rond zero emissie. Ondernemers proberen de financiële risico’s goed in te schatten en weten vaak het een en ander over voertuigen. Maar wanneer je ze vraagt naar kennis rondom logistieke aanpak, energiemanagement en laadinfra, dan missen zowel ondernemers als overheid kennis. Terwijl je bij een verkeerde keuze toch een groot bedrijfsrisico kunt lopen. Daarom moet je deze onderwerpen ook niet los zien.
Gert-Jan Jonker, General Manager Bluekens
Hoe nu verder?
De gezamenlijke opgave is het effectief en (kosten)efficiënt verbinden van de diverse bestaande bedrijfsnetwerken. Daarbij is het zaak de beoogde ondernemers mee te nemen in het proces; niet óver of tégen, maar mét hen te praten. De uitkomsten van het onderzoek van de Stuurgroep Steden en het BIT bieden daartoe alle benodigde handvatten en bouwstenen. Ook de kennis en ervaring die steden nu al in de praktijk opdoen met de vormgeving en uitvoering van de integrale gedragsveranderingsaanpak biedt aanknopingspunten en inspiratie voor andere steden.
Zo werken we in gezamenlijkheid aan bewustwording over zero-emissie stadslogistiek en komen we stapsgewijs tot volledig uitstootvrij wegverkeer in 2050.
Meer informatie of deelnemen?
In onze kennisbank is meer informatie over de projecten binnen deze aandachtsgebieden te vinden. Wanneer u interesse heeft in deelname aan een van onze activiteiten, neem dan contact met ons op via info@topsectorlogistiek.nl en vermeld hierbij in het onderwerp: Deelname Stadslogistiek.
