Onderwerp
Ketenregie (4C)
De activiteiten rondom het thema ketenregie zijn gericht op de ontwikkeling van Cross Chain Control Centers (4C) voor logistieke ketens in Nederland. 4C zijn onafhankelijke regiecentra waarin de modernste technologie, geavanceerde softwareconcepten en supply chain professionals samenwerken om logistieke ketens efficiënter en duurzamer in te richten. In een 4C platform worden informatiestromen van verschillende logistieke partijen gecombineerd om zo tot effectieve afhandeling en bundeling te komen. Door gegevens over verschillende logistieke ketens uit te wisselen kunnen transporten binnen een 4C platform ketenoverstijgend worden geoptimaliseerd. Door grotere volumes via een 4C platform te verwerken zijn er bijvoorbeeld meer mogelijkheden om spoor en binnenvaart te benutten als alternatief voor wegvervoer. Ook kan door bundeling de beladingsgraad van voer- en vaartuigen beter benut worden. De realisatie van 4C platforms kan zo leiden tot een betere afstemming en bundeling van stromen, besparing in supply chain kosten door het combineren van lading, meer duurzaam vervoer, en nieuwe kennis die ook toegepast kan worden in andere supply chains. 4C Platforms bieden ook de mogelijkheid om besluitvorming en besturing van zeer complexe Europese en/of wereldwijde ketens over meerdere organisaties/bedrijfstakken heen gezamenlijk te coördineren en te regisseren.
Het doel van de ontwikkeling van Cross Chain Control Centers (4C) is om via ketenregie tot een efficiëntere en duurzame inrichting van logistieke ketens in Nederland te komen. Binnen een 4C worden informatiestromen van verschillende ketens gecombineerd, zodat transporten gebundeld kunnen worden en er minder kilometers afgelegd worden. Dit leidt niet alleen tot kostenbesparing, maar ook tot een betere bereikbaarheid van steden en een meer duurzamere afwikkeling van goederenstromen. Een 4C platform kan worden gerealiseerd binnen een sector, maar ook tussen verschillende sectoren. De kern is dat supply chains van verschillende bedrijven genoeg overeenkomsten vertonen, bijvoorbeeld dezelfde herkomst en/of afleveradressen, en synergie mogelijkheden bevatten om gezamenlijke ketenregie in 4C mogelijk te maken. De afgelopen jaren zijn er verschillende 4C platforms ingericht, zowel voor verschillende marktsegmenten als voor verschillende regio's/gebieden (bijvoorbeeld binnensteden). Een belangrijke succesfactor voor een 4C Platform is, naast dat er voldoende overeenkomsten zijn tussen de logistieke keteninrichting van gebruikers, deze gebruikers ook zelf kunnen bepalen hoe hun data binnen het 4C Platform wordt gebruikt voor optimalisatie. Op deze wijze houdt de gebruiker controle over hoe zijn data wordt ingezet, en dit is voor veel partijen van groot belang. Op deze wijze kan een gebruiker ook in stappen besluiten om te zoeken naar verdere optimalisatie van stromen op basis van zijn data, en kan het vertrouwen in de prestaties van het 4C platform in de praktijk worden opgebouwd.
Binnen het thema Ketenregie zijn er verschillende innovatieprojecten uitgevoerd, waarbij de nadruk lag op het ontwerp en vervolgens gebruik van 4C platforms en verschillende markten en regio's. Naast de uitvoering van projecten is ook een kennisbibliotheek van 4C toepassingen opgezet, waarin voorbeelden van succesvolle projecten zijn gegeven voor elke stap in de samenwerking om tot een werkend 4C platform te komen. Een aantal belangrijke projecten uit dit thema waren de volgende:
(1) Het Platform Logistieke Uitwisseling Consumentengoederen (PLUC) wilde en nieuw samenwerkingsverband realiseren tussen dienstverleners in de contractlogistiek. Partijen in deze sector kennen steeds verdergaande uitdagingen om hun operatie efficiënter en goedkoper te maken. De sector word onder meer geconfronteerd met een tekort aan chauffeurs, waardoor er gedurende piekbelasting een gebrek aan capaciteit ontstaat. De beoogde 4C oplossing kende een unieke opzet waarbij een trusted third party de centrale regie voerde over de optimalisatie van de transportstromen. De beslissingsbevoegdheid voor uitvoering van samenwerkingsvoorstellen bleef echter bij de verschillende deelnemers zelf liggen. De 4C is succesvol gerealiseerd, maar uiteindelijk was de dienst op dat moment commercieel nog niet levensvatbaar. Inmiddels zijn de lessen toegepast in enkele vervolgprojecten.
(2) Er is een 4C platform opgezet dat tot bundeling en besparing in de distributie van sportartikelen naar winkels wilde komen. De retailketens en vervoerders in de branche werkten hierbij samen. De bundeling in een 4C platform heeft inmiddels geleid tot daadwerkelijke CO2 besparing en voertuigkilometerreductie. De aanpak was gericht op het gestaag laten groeien van het aantal deelnemers. Doel op de langere termijn is om te komen tot een gezonde businesscase voor een 4C Control Tower die onder regie van de brancheorganisatie gaat werken.
3) Er is een pilot uitgevoerd om tot een on-demand warehouse platform te komen. Het platform beschikt over diverse functionaliteiten die voor zowel voor vragers als aanbieders van on-demand warehouse capaciteit toegevoegde waarde biedt, zoals contract en order management . Deze functionaliteiten zijn ontworpen, gebouwd en getest, en het platform is inmiddels beschikbaar in de markt.
(4) De logistieke processen voor het vervoer van bulk in de bouwsector zijn geoptimaliseerd door slimmere en betere samenwerking tussen vervoerders via een 4C platform. Het concept richt zich op het professionaliseren van de samenwerkingsverbanden in een onafhankelijk 4C en het wegnemen van drempels door digitale samenwerking in de sector. De snelheid en volledigheid van informatie/dataverstrekking staat centraal, hiermee kunnen processen beter op elkaar afgestemd worden. De huidige communicatiemiddelen (bellen, mailen en faxen) en bijbehorende nadelen (meer fouten) worden door het platform overbodig gemaakt. Naast de projecten is er ook een online kennisbibliotheek voor horizontale samenwerking ingericht die voor iedereen beschikbaar is.
Bekijk hier het webinar 'Logistiek over ketens heen; samenwerking loont!'
Binnen het thema Ketenregie is via de uitvoering van verschillende projecten een goed inzicht gekregen in de kansen die 4C platforms in verschillende sectoren en regio's bieden, maar ook welke struikelblokken de opzet en inrichting van een 4C platform overwonnen moeten worden. Een overzicht van de geleerde lessen en bijhorende aanpak per fase is online beschikbaar van de website van DINALOG (zie https://www.dinalog.nl/samenwerking/). Deze site is gericht op het verzamelen en uitdragen van de best practices op het gebied van de horizontale samenwerking die ten grondslag ligt aan de opzet van een 4C platform. Hierbij was er aandacht voor alle fasen van horizontale samenwerking, van fase 1 het bepalen van de voordelen van samenwerking en het vinden van (een) partner(s) tot en met fase 4 evaluatie en aanscherping van de samenwerking. In overleg met de programmamanager 4C is er voor elke fase een overzicht van project ervaringen (met voorbeelden en testimonials, onder meer in de vorm van video's) en praktisch toepasbare tools verzameld (o.a. in de vorm van serious games, als bordspel en virtueel) en via workshop en internet beschikbaar gesteld voor bedrijven in de sector. Daarnaast zijn er verschillende presentaties en serious games ontwikkeld, die direct gebruikt kunnen worden door partijen om stappen richting horizontale samenwerking te zetten. Deze verzamelde kennis kan gebruikt worden om per fase de juiste stappen te kunnen zetten en uiteindelijk succesvol een 4C platform te verwezenlijken. Daarnaast is ook het resultaat van specifieke 4C projecten beschikbaar, inclusief de technische inrichting van een 4C platform en de in de praktijk gerealiseerde besparingen.