Onderwerp
CO2-reductie
Het thema Duurzaamheid van de Topsector Logistiek richt zich op de strategie om CO2-uitstoot te reduceren. Duurzaamheid is hierbij gedefinieerd als CO2-reductie. Om een bijdrage te leveren aan de realisatie van het Klimaatakkoord van Parijs is een ‘Factor 6’ vereist. Dit begrip komt voort uit het inzicht dat drie keer minder uitstoot moet zijn gerealiseerd, terwijl de vraag naar vervoer verdubbelt. Dat maakt dat bedrijven 6 keer beter moeten presteren als het gaat om de CO2-prestatie.
Lean & Green is het leidende CO2-reductieprogramma waar zowel verladers als bedrijven die binnen de logistieke dienstverlening werkzaam zijn aan kunnen deelnemen. Doel van het programma is om de CO2-emissie binnen de logistiek structureel te reduceren door slimme en efficiënte maatregelen. Lean & Green is een sectorgedreven programma en bestaat al sinds 2008. Al vanaf de oprichting is er samengewerkt met de deelnemende bedrijven en brancheorganisaties. De Topsector Logistiek gebruikt Lean & Green als vehikel voor bedrijven om actief aan de slag te gaan met CO2 meten en reduceren.
Doel van het Lean & Green programma is CO2-reductie realiseren bij de deelnemers en vervolgens erkenning geven voor deze reductie aan de deelnemer. Het programma kent drie basiselementen:
1. Community: Een divers netwerk van deelnemende bedrijven die een efficiënte en duurzame logistiek nastreven. Hier vinden bedrijven elkaar voor nieuwe samenwerkingen, het delen van kennis en successen en de laatste ontwikkelingen en innovaties binnen de sector.
2. Inzicht: Het gedetailleerd berekenen van de CO2-prestatie waardoor het verbeterpotentieel duidelijk wordt. De methode van calculeren en toewijzen van CO2 zijn volgens de EN-16258 norm ingericht en voldoet daarmee aan bestaande en aankomende wet- en regelgeving rondom CO2-berekening en -allocatie. Daarnaast hebben deelnemers toegang tot een database met maatregelen voor het reduceren van CO2 en het optimaliseren van de logistieke operatie.
3. Erkenning: Meedoen aan het programma geeft erkenning aan de verbeteringen van de CO2-prestatie door middel van het Lean & Green 5 Star Framework. Deze erkenning wordt door bijvoorbeeld RVO erkend en geeft vrijstelling voor de EED (European Energy Efficiency Directive) auditverplichting voor logistieke activiteiten.
Zowel verladers als logistiek dienstverleners (van klein tot groot) werken binnen het programma structureel aan het reduceren van hun CO2-emissie. Deelname aan het Lean & Green programma geeft toegang tot de Lean & Green Community, waarin samenwerken centraal staat.
Een deelnemer van Lean & Green doorloopt verschillende fasen om CO2 te reduceren. Het programma kent vijf verschillende, opeenvolgende erkenningsniveaus:
1. De 1e Lean & Green Star. Organisaties die hun -20% CO2-doelstelling (het betreft een relatieve daling: CO2e-uitstoot per vervoerde eenheid) daadwerkelijk hebben gerealiseerd, ontvangen de 1e Lean & Green Star als erkenning voor deze prestatie. Aanvullende kwalitatieve criteria zijn van toepassing: De deelnemer dient een onderbouwing van maatregelen en besparingspotentieel om de reductiedoelstelling te halen, te geven.
2. De 2e Lean & Green Star. Organisaties die hun additionele -10% CO2-doelstelling vanaf het vorige erkenningsniveau daadwerkelijk hebben gerealiseerd, ontvangen de 2e Lean & Green Star. Hiernaast heeft de deelnemer minimaal drie maatregelen opgesteld of genomen tot innovatie en/of samenwerking, op het gebied van CO2-reductie; verladers stimuleren hun vervoerders te verduurzamen en vervoerders moeten verplicht minimaal gemiddeld Euronorm 5,0 (peiljaar 2019) hebben.
3. De 3e Lean & Green Star. Organisaties die hun additionele -5% CO2-doelstelling vanaf het vorige erkenningsniveau daadwerkelijk hebben gerealiseerd, ontvangen de 3e Lean & Green Star. Daarnaast moet de deelnemer acties beschrijven ten aanzien van tenminste twee van de Factor-6 onderwerpen: Brandstof/Energiedrager; Energetisch rendement voertuig/bestuurder; Logistieke efficiency; Dichtheid product/verpakkingen; Lengte supply chain; Hoeveelheid goederen.
4. De 4e Lean & Green Star (in ontwikkeling). De 4e Star is een erkenning voor een deelnemer dat zijn onderneming op de goede weg is om de doelstellingen uit het Klimaatakkoord van Parijs te halen (jaar 2050). Daarmee is dit erkenningsniveau een moving target, als eerste richting een reductie in 2030 die past bij de ambities van de Nederlandse Overheid. Het grootste verschil met de drie voorgaande fasen is dat bij de 4e Star een absolute reductie van de CO2-footprint vereist is. De deelnemer krijgt hiervoor een gepersonaliseerd target en criteria vanuit Lean & Green.
5. De 5e Lean & Green Star (in ontwikkeling). De onderneming heeft zijn gepersonaliseerde doelstelling behaald om tegemoet te komen aan de doelstellingen uit het Klimaatakkoord van Parijs en toont minimaal jaarlijks aan op dit CO2-niveau te blijven.
Een deelnemer moet door middel van een onafhankelijke accountantsrapportage aantonen dat het CO2-niveau overeenkomt met de opgave. Het programma biedt deelnemers daarnaast de mogelijkheid tot instroom op basis van benchmarking met bestaande deelnemers of op basis van eigen historische data, op een bepaald Star-niveau (tot maximaal 3e Star).
Door activiteiten voor en door de community te organiseren, ontstaat er een community of practice van deelnemers die allemaal dezelfde doelstelling hebben (CO2-reductie), van elkaar kunnen leren of zelfs kunnen samenwerken aan deze doelen.
Het programma is inmiddels na de start in Nederland uitgebreid naar 12 andere Europese landen. In totaal zijn er meer dan 500 deelnemers aan dit programma, waarvan ongeveer de helft in Nederland. Topsector Logistiek mikt op uitbreiding van het aantal deelnemers en dus de impact binnen Nederland en ontwikkelt mede het programma.
Het op een erkende manier kunnen meten en alloceren (toewijzen) van de CO2-uitstoot is een belangrijk startpunt om de uiteindelijke doelen te kunnen behalen. Binnen het programma wordt gewerkt met concrete reductiedoelstellingen, die via verschillende stappen en door middel van verschillende maatregelen gehaald worden. Een aantal voorbeelden van maatregelen zijn het gebruik van andere modaliteiten, het efficiënter inzetten van voertuigen (bijvoorbeeld door verbeterde planning, of door bewustwording bij chauffeurs) en het gebruik van andere brandstoffen die minder CO2-uitstoot genereren.
De impact van het programma in Nederland wordt geschat op ongeveer 700.000 ton CO2-besparing. Zie voor meer informatie ook www.lean-green.nl