Op 27 oktober 2016 is het handboek STREAM Goederenvervoer 2016 verschenen met de eerste gemiddelde cijfers van de uitstoot van logistieke stromen, en in het bijzonder aandacht voor de belevering van steden. Inzicht in data is een eerste stap richting CO2-reductie. Dat inzicht is essentieel voor bedrijven die zich sterk maken voor de realisatie van de forse klimaatdoelstellingen, die vorig jaar in Parijs zijn vastgelegd. De rapporten zijn opgesteld door onderzoeksbureau CE Delft in opdracht van de Topsector Logistiek en Connekt.
Nieuwe benadering
In het rapport staan de drijfveren waarom bepaalde goederenstromen vervoerd worden centraal. Die benadering is nieuw: analysemethoden gaan doorgaans uit van de modaliteit (weg, water, spoor, lucht). Voor de logistieke sector is de focus op de drijfveren achter goederenstromen interessant en bruikbaar. Het rapport geeft representatieve gemiddelde emissiecijfers per vervoerswijze, die geschikt zijn voor globale (beleids-)analyses waarbij gemiddelden volstaan. Daarnaast geeft het rapport gedetailleerde kentallen waarmee de emissies in specifieke situaties kunnen worden berekend door gebruikers die informatie hebben over het gebruikte type voer- of vaartuig en de inzet ervan (type goederen, (vaar)wegtype).
Nieuwe inzichten
Het eerste belangrijke inzicht is dat doorvoer (vooral havens) en export ongeveer een derde van de uitstoot veroorzaken. De verzorging van steden veroorzaakt ongeveer evenveel uitstoot. Stedelijke logistiek in deze analyse heeft betrekking op het transport vanaf het laatste magazijn naar de bestemming in de stad en terug, en op het verkeer binnen de stad. De uitstoot van busjes (<3,5 ton) is ook aanzienlijk. De beschikbare databronnen geven nauwelijks inzicht in de stromen die met busjes getransporteerd worden. De omvang van de uitstoot van busjes is echter zodanig groot dat een nader onderzoek gestart zal worden naar de diversiteit en omvang in het gebruik. Met deze gedetailleerde analyse kunnen effectieve maatregelen ontwikkeld worden om de Parijs-doelstellingen ten aanzien van uitstootreductie te halen. De reductie van uitstoot tot 40% van de uitstoot in 1990 is een maatschappelijke wens en een belangrijke concurrentiefactor. Een fors deel van de reductie is te bereiken door logistieke innovatie. De Topsector heeft besloten die combinatie een hogere prioriteit te geven in de programmering.
Rekenmethode
De uitstoot is berekend Tank-To-Wheel (TTW), wat betekent dat geëlektrificeerd treinverkeer in deze analyse geen uitstoot oplevert. Deze benadering past bij de opdeling die volgens het Energieakkoord gemaakt is, waarbij de opwekking van elektriciteit een eigen doelstelling heeft om uitstoot te reduceren. Internationaal wordt voor transport vaak een Well-to-Wheel benadering gekozen om de indirecte effecten van winning en opwekking inzichtelijk te maken.
De uitstoot van maritiem transport, en van internationale luchtvracht zijn niet meegenomen. Dat is conform het IPCC protocol. Vanwege het belang van de mainports zal wel verder onderzoek gedaan worden om een idee te krijgen van de omvang.
Meer lezen
Het complete rapport is hier te lezen.