Om op de lange termijn concurrerend te blijven, is de gedachte dat logistieke bedrijven steeds vaker horizontale samenwerkingen zullen moeten vormen om zo hun capaciteiten te bundelen, assets te delen en hun efficiëntie te verhogen. Het programma Cross Chain Control Centers (4C) heeft ongeveer tien jaar de ontwikkeling van horizontale samenwerking ondersteund. Dit heeft geleid tot onderzoek, nieuwe inzichten, tools en commerciële initiatieven op het gebied van 4C.
Samenwerking
Succesvolle 4C initiatieven tonen inmiddels aan dat horizontale samenwerking transportkosten kan verlagen, de CO2-uitstoot kan reduceren, modal shift mogelijk kan maken, capaciteitstekorten kan verminderen, een katalysator kan zijn voor gezamenlijke innovatie, etc. Logistieke samenwerkingsverbanden worden zowel in de praktijk als in de wetenschap beschouwd als een belangrijke schakel in het verbeteren en verduurzamen van de logistiek. Echter, er is ook gebleken dat het opbouwen en onderhouden van succesvolle 4Cs in de praktijk vaak moeilijker is te organiseren en vast te houden dan vooraf bedacht. Vanwege de complexiteit zijn in het 4C programma vaak elementen van samenwerking belicht. Soms gaat dat om een business model in een specifieke markt, een andere keer betreft het de ontwikkeling van algoritmiek om routeoptimalisatie in samenwerkingsverbanden uit te denken en soms gaat het ook om het creëren van vertrouwen tussen samenwerkingspartners.
Synthese studie
Het 4C programma als actielijn van het innovatieprogramma van de Topsector Logistiek 2016-2020 heeft meer dan 70 projecten geheel of gedeeltelijk gefinancierd. Dit gaat dan om zowel academische als praktijkgerichte initiatieven. Deze projecten hebben objectieve besparingen gerealiseerd in termen van de KPI’s CO2 uitstoot en transportkilometers over de weg. Daarnaast is er in vrijwel alle projecten veel bruikbare kennis vergaard over 4Cs specifiek en over horizontale logistieke samenwerking in het algemeen. Deze kennis is gebundeld en besproken in de recent door TKI Dinalog gepubliceerde synthese studie.
Inventarisatie
Om naast de synthese studie en de KPI metingen de evaluatie van het 4C programma compleet te maken, is er een inventarisatie gemaakt in de logistieke praktijk om te zien welke (deel)oplossingen op het gebied van 4C er beschikbaar zijn gekomen en in praktijk zijn gebracht. Deze ‘4C use case’ zijn te beschouwen als indirecte effecten van het 4C programma. Indirect, omdat ze niet direct bijdragen aan het reduceren van CO2 of vrachtwagenkilometers, maar ze wel een nieuw puzzelstukje leveren om te komen tot verregaande samenwerking en netwerkvorming in de Nederlandse logistieke sector. Dat kan kennisdeling zijn geweest of een tool die helpt om samenwerkingspartners te vinden, of games die leiden tot bewustwording. Deze inventarisatie met een (zeker geen complete) selectie van 4C use cases vormt een bloemlezing van logistieke samenwerkingsinitiatieven in de praktijk.