Welke kansen heeft de containerbinnenvaart op middellange termijn? Wat als de modal shift compleet zou doorzetten van weg naar water? Of juist niet? Er zijn signalen over een mogelijke tegenovergestelde beweging. In deze podcast praten 4 deskundigen met elkaar over de nieuwe koers die nodig is om de concurrentiekracht van de containerbinnenvaart te behouden.
Beluister de podcast:
Marksituatie binnenvaartsector
Voor Nederland is het belangrijk dat het natuurlijke voordeel van de rivieren als infrastructuur benut blijft voor achterlandvervoer. Eind vorig jaar brachten Panteia en Royal HaskoningDHV de marktsituatie van de hele binnenvaartsector in kaart in opdracht van de Topsector Logistiek. Achterliggende vraag: hoe gaat de vraag zich ontwikkelen en hoe houden we de binnenvaart concurrerend? Hoe belangrijk wordt vergroening als eis? Het ladingpakket gaat er heel anders uitzien op termijn (minder fossiele brandstoffen bijvoorbeeld), maar ook: de noodzakelijke vergroening van deze transportmodaliteit verbetert maar mondjesmaat. Dat kan verladers doen besluiten om toch weer te kiezen voor de weg om te voldoen aan hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen.
Sectorbreed masterplan opzetten
Wando Boevé (namens de Topsector) blijft optimistisch over de groeikansen. “Er is een enorm potentieel. Het helpt niet om te blijven kijken naar wat niet kan. De energietransitie is een groot vraagstuk, zeker als we kijken naar de investeringen die gedaan moeten worden en dat geldt ook voor digitalisering. We moeten samen werken aan seamless afhandeling in zeehavens en het achterland. De sector hangt teveel als los zand aan elkaar. Daar moeten we van af. Ik pleit voor een sectorbreed masterplan. Dat zou een veel groter marktaandeel kunnen opleveren voor de containerbinnenvaart.” Al jarenlang ligt dat aandeel vast op 30 tot 35 procent voor het maritieme transport. Boevé denkt dat 50 procent op termijn haalbaar is. Michel Van Dijk, directeur van Van Berkel Logistics en van de Inland Terminal in Veghel, vindt dat realistisch – zeker in sommige regio’s. “Maar daar is wel een systeemsprong voor nodig. We zullen competitiever moeten zijn, een schip is nu eenmaal een veel groter transportmiddel. Dus ik denk aan bijvoorbeeld deelbare lading en meer containerisering van bulklading.”
Nieuwe schepen bouwen
Sendo Shipping gooide het eerder al over een andere boeg door te investeren in een hybride binnenvaartschip. Vorig jaar won het bedrijf de award ‘Schip van het Jaar’ met de Sendo Liner voor het diesel-elektrisch voortstuwingsconcept met een CO2-reductie van 40 procent per vervoerde eenheid. Sebastiaan van der Meer (directeur-eigenaar): “Veel mensen praten erover, wij zijn het gewoon gaan doen. Dit is een behoudende markt. Maar nu neemt de vraag toe en zijn we nieuwe schepen aan het bouwen. We hebben juist nu een kans met de stikstofdiscussie en wat al niet. Natuurlijk is er veel regelgeving die zou moeten veranderen, maar daar hebben we niet op willen wachten.” Op het gebied van scheepsbouw is voldoende aan de hand, vindt Arie de Jager van Marin, een maritiem onderzoekinstituut voor onder ander scheepsbouw in Wageningen. “Sendo Shipping slaat de spijker op de kop door te laten zien wat kan op ontwerpgebied. We moeten af van vooringenomen standpunten, omdat schepen nu altijd op een bepaalde manier zijn gebouwd. Ik zeg: kijk vooral naar wat nodig is. Je kunt door recht te bouwen nog misschien vier containers extra meenemen op een schip waar er tweehonderd op kunnen. Maar ga je dat ook gebruiken? En weegt dat dan op tegen het extra brandstofverbruik dat daar het gevolg is? Neem dat mee in de overweging. Bedenk daarbij dat schepen dertig tot veertig jaar meegaan.”
Niet in de kramp schieten
“We hoeven als binnenvaartsector niet voorop te lopen in technologische ontwikkeling”, zegt Van Dijk. “We moeten zorgen dat we adaptief zijn, juist omdat schepen zo lang meegaan. Modulair bouwen is een stap in de goede richting. Dat zou wat mij betreft wel wat meer mogen.” Boevé roept op samen als sector om tafel te gaan. “Ik vind het geweldig als we met elkaar in discussie komen en niet meteen in de kramp schieten. Nu kijken we te vaak naar andere partijen, die het alleen ook niet kunnen oplossen. Als we dat open met elkaar bespreken voorzie ik een mooie toekomst voor de containerbinnenvaart.”