Het Limburgse bedrijf L’Ortye startte in de week van 17 oktober 2022 met het samenpersen van zo’n 1500 ton restafval tot balen. Het proces in deze pilot is als volgt; dagelijks storten afvalinzamelvoertuigen van L’Ortye en Renewi bedrijfsmatig restafval op de haven- en overslaglocatie van L’Ortye in Maastricht. Een installatie perst dit afval samen tot een luchtdichte baal, verpakt in folie. Deze balen worden vervolgens geladen in een schip van de firma Fransbergen, dat de balen vervoert naar de afvalenergiecentrale van AVR in Rotterdam.
Tijdens de proef wordt onder andere ervaring opgedaan met het feitelijk verbalen van afval, de op- en overslag, en met het monitoren van de temperatuur in de afvalbalen via sensoren. Dit monitoren is nodig omdat in afval warmte ontstaat wat in bepaalde omstandigheden tot brand kan leiden. De verwachting is dat door het verbalen de kans op broei nihil is; er kan tenslotte geen zuurstof bij. Om hier zeker van te zijn, wordt de temperatuur gemeten.
1 schip in plaats van 50 vrachtauto’s
Het vervoer van huishoudelijk restafval per schip naar de afvalenergiecentrale vervangt het vervoer per vrachtwagen. Alleen al vanuit Limburg leggen jaarlijks zo’n 6.000 vrachtwagens circa 1,5 miljoen snelwegkilometers hiervoor af. Het transport over water zorgt voor 40 tot 50% CO2-reductie en voor een afname in files op de Limburgse en Nederlandse snelwegen. Een ander voordeel is dat het afval gebaald langer opgeslagen kan worden waardoor afvalenergiecentrales beter in staat zijn om het aanbod van energie en warmte, die vrij komt bij de verbranding van het afval, af te stemmen op de vraag. Zeker in deze tijden van energiecrises is dit een zeer wenselijke situatie. Ook biedt het transport over water mogelijkheden voor de enorme chauffeurstekorten. 1 schipper verzet hetzelfde werk als minimaal 50 vrachtwagenchauffeurs.
Transitie van fossiel naar circulair
Topsector Logistiek, LIOF, Provincie Limburg, Zuid-Limburg Bereikbaar en Bureau Voorlichting Binnenvaart ondersteunen deze pilot. Zij werken actief aan het realiseren van de modal shift: vervoer over water in plaats van de weg. De modal shift van afval is ook nodig vanwege de transitie die de industrie maakt, waaronder het chemie cluster Chemelot: van fossiele grondstoffen (via pijpleidingen) naar circulaire grondstoffen (die veelal niet via pijpleidingen kunnen). De bijkomende logistiek moet zo worden georganiseerd, dat dit niet leidt tot meer vrachtwagens op de weg. Daarom zetten Topsector Logistiek, LIOF, Zuid-Limburg Bereikbaar en Bureau Voorlichting Binnenvaart meer in op alternatieve duurzame vervoerswijzen, zoals vervoer over water.
Opschaling
Over ongeveer 1,5 maand moeten de tussentijdse resultaten van de pilot bekend zijn. Of deze manier van afval vervoeren opgeschaald kan worden, is van een aantal zaken afhankelijk. Zo is het aan gemeentes in Limburg (en de rest van Nederland) om hier bij de aanbesteding van verwerking én vervoer van (huishoudelijk) afval rekening mee te houden. Door ook het vervoer naar de verwerkingslocaties duurzaam aan te besteden, biedt dit logistieke dienstverleners perspectief om te investeren in efficiënte én duurzame logistieke processen.
