Gericht machines inzetten
Bij dit programma Mobiele Werktuigen en Bouwlogistiek, onderdeel van Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB), worden machines uitgerust met alle mogelijke sensoren om continu alle activiteiten te monitoren, controleren en analyseren. De resultaten van al die sensoren worden continu met elkaar vergeleken. Komen de gegevens uit de CAN-bus van de machines overeen met de gegevens die de fabrikanten aanleveren? Hoeveel AdBlue wordt er daadwerkelijk gebruikt en onder welke condities leidt dat tot een daling van de stikstofuitstoot? Welk effect heeft de temperatuur van de uitlaat bijvoorbeeld hierop? En wat is het effect precies? “Straks hebben we exacte cijfers over bijvoorbeeld brandstofverbruik, draaiuren, Adblue en uitstoot”, stelt relatiebeheerder Richard Mulders van de Topsector Logistiek. “Dat leidt op termijn tot bewuste keuzes over de inzet van mobiele werktuigen, gebaseerd op de werkelijke uitstoot.”
Inzicht in werkelijke CO2- en NOx-uitstoot
Tijdens het project wordt nauw samengewerkt met meetpartijen Fleets-Online, Hyrde, en GPS-Buddy en met TNO. Desmond van Kooten, CCO van GPS-Buddy: “Wij zijn specialist op het gebied van fleet- en assetmanagement en werken voor veel bedrijven in de bouw, infra en service. Dat zijn allemaal bedrijven die machines gebruiken. Kleine machines, maar bijvoorbeeld ook asfalteermachines, gravers, aggregaten, veegmachines of caterpillars. Voor dit project hebben we veel van deze bedrijven benaderd en meten we de komende tijd allerlei data van allemaal verschillende soorten machines. Met dit meetprogramma willen we achterhalen wat de daadwerkelijke CO2- en stikstofuitstoot is. Nu worden er allerlei berekende waardes gebruikt, maar de vraag is of die overeenkomen met wat in de praktijk wordt uitgestoten.”
Win voor alle partijen
“Deelname aan dit programma is voor alle partijen gunstig”, vindt Desmond. “Het is een win voor de overheid, omdat zij inzicht krijgen. Het is een win voor eindklanten, omdat zij voor een gereduceerd tarief over deze data kunnen beschikken, die bijvoorbeeld ook nodig zijn voor tenders of de CSRD. En het is voor ons een win om hier ervaring mee op te doen. Uitstoot meten wordt de nieuwe standaard: vanuit overheidswege wordt het steeds vaker geëist. Door hier ervaring mee op te doen, kunnen we inspelen op de behoefte van overheid en bedrijfsleven en oplossingen bieden om bedrijfsprocessen te optimaliseren. Als bedrijven willen meedingen in een tender en vanuit SEB data moeten aanleveren, dan kunnen wij daar voortaan voor zorgen.”
Data uitlezen
“We hebben een speciaal team opgezet om te achterhalen welke data we kunnen uitlezen via koppelingen met CAN-bus systemen van machines. Er is geen standaardkoppeling, dus we moeten speciale koppelingen realiseren. Soms kan je een koppeling van de fabrikant gebruiken, maar de data die je daaruit haalt, is vaak vrij beperkt. Bovendien blijkt in de praktijk dat sommige fabrikanten de data blokkeren en zien als hun eigendom, ook al is het jouw machine. We plaatsen daarom liever eigen systemen in de machines, waarmee we zelf bepalen welke data we ophalen. Daarnaast plaatsen we NOx-sensoren in de uitlaat om de daadwerkelijke uitstoot te meten.”
Honderden machines monitoren
“GPS-Buddy leest op dit moment een kleine zeshonderd machines uit. In de toekomst zal dat oplopen richting de duizend systemen, van zoveel mogelijk verschillende types. CO2 en NOx zijn de parameters waar dit project over gaat. Maar met de data die beschikbaar komen over bijvoorbeeld draaiuren, hoe lang machines stationair draaien en brandstofverbruik, kan een klant ook het proces optimaliseren en besparingen realiseren.
We zijn nu druk bezig om alle sensoren in te bouwen. Dat is niet altijd makkelijk, want die machines staan door heel Nederland en moeten gewoon draaien. Eenmaal ingebouwd, kunnen we de komende twee jaar alles monitoren. De data zetten we geanonimiseerd door naar de Topsector, die analyseert wat de verbruiken en uitstoot daadwerkelijk zijn en of die overeenkomen met hetgeen de fabrikanten aangeven.” Zo kan de bouwsector op termijn heel gerichte keuzes worden gemaakt over de inzet van mobiele werktuigen en zich hardmaken om de bouwopgave het hoofd te bieden.
Meedoen?
Wil jij ook met je bedrijf meedoen aan het meetprogramma van Topsector Logistiek en jouw machines laten meten, zodat je weet wat de daadwerkelijke uitstoot is? Neem dan contact op met info@topsectorlogistiek.nl.
