Elektrificatie en emissies
Richard: “Ik geef sturing aan een data-team van vijf mensen dat bij dit programma betrokken is. We ondersteunen alle onderdelen binnen het KOP-programma en halen voor elektrificatie bijvoorbeeld data op over het verbruik en de werkelijke inzet van elektrisch materieel. Hierbij draait het om de inzet van Zero-Emissie materieel en de bijdrage daarvan aan emissiedoelstellingen.
De nadruk ligt echter op de projecten die door middel van sensoren de inzet en de emissies van fossiele mobiele werktuigen meten. Als team ontwikkelen we een onafhankelijk dataplatform waarin we onder andere sensordata van mobiele werktuigen ophalen en daar kwantitatieve analyses en interpretaties op te doen. Zo leren we waar emissies precies vandaan komen en hoeveel uitstoot er exact is.”
Het Kennis- en Opschalingsprogramma (KOP) valt onder de paraplu Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB). Een van de programma’s onder KOP heet: Mobiele Werktuigen en Bouwlogistiek. TKI Dinalog is hierbij verantwoordelijk voor het onderzoek, terwijl Connekt / Topsector Logistiek de implementatie en opschaling verzorgt.
Het eerste programma Mobiele Werktuigen en Bouwlogistiek liep van 2022 tot 2024. In 2024 is het tweede programma van start gegaan. In deze interviews introduceren we de nieuwe projecten en projectleiders. Onderdaan dit artikel vind je verwijzingen naar de andere interviews in deze reeks.
Data van sensoren en boardcomputers
“We maken daarbij op dit moment gebruik van de gegevens van twee groepen dataleveranciers. Je hebt de fleetmanagementpartijen, die de werktuigen van allerlei sensoren voorzien en daarnaast Canbus-data uitlezen. Inmiddels is er een zogenaamde ‘supermachine’: een werktuig waarop alle relevante sensoren zijn geplaatst, dus sensoren om brandstofverbruik, Adblue-verbruik en draaiuren te meten. Bovendien meten we de uitstoot van stikstof rechtstreeks in de uitlaat van de machine. We meten dus de daadwerkelijke emissies in de praktijk. Het aantal van die supermachines zal in de loop van de tijd worden uitgebreid.
Daarnaast halen we ook rechtstreeks bij de fabrikanten data op via hun telematica/API’s. Deze data geven bijvoorbeeld informatie over inzet en verbruik van het materieel. Op basis hiervan kunnen we de AUB-componenten [AdBlue, (draai)Uren, Brandstofverbruik] meten en valideren. We willen van zoveel mogelijk componenten de data van twee verschillende dataleveranciers ophalen en met elkaar vergelijken. Op die manier kunnen we beide bronnen valideren en vergroten we onze nauwkeurigheid.”
Rekenmethodes valideren
“Op basis van deze onderzoeken en analyses willen we de rekenmethodes die in de sector worden gebruikt, valideren. Wij gaan nu voor het eerst ooit zowel de componenten als de netto emissies van de werktuigen meten. Het doel is om te kalibreren hoe de verschillende componenten in de praktijk de stikstofuitstoot beïnvloeden, zodat we uiteindelijk naar generieke inzetprofielen kunnen toewerken, die we niet allemaal hoeven te meten. We moeten dus genoeg praktijkdata verzamelen om iets betrouwbaars te kunnen zeggen over wat de rest van de circa 150.000 mobiele werktuigen in Nederland nou echt aan het doen is.
Bouwsector Nederland verder helpen
“Het is belangrijk om met zulke onderzoeken bezig te zijn, omdat de bouw stagneert. Stikstofuitstoot is een sterk beperkende factor en er is een enorme kennisbehoefte aan praktijkgemeten data en inzichten. Daar gaan we met deze projecten een enorme stap in zetten. We gaan aantonen wat er nou precies gebeurt op die bouwplaats. Dat is superbelangrijke informatie en kennis, waarmee we de bouwsector in Nederland verder kunnen helpen. Dat is ook waarom ik dit werk zo leuk vind. Ik ben van nature super nieuwsgierig en heb ik heel veel vragen waar we de komende jaren een antwoord op gaan vinden. Als je dat combineert met de maatschappelijke relevantie van wat er op dit moment in Nederland in de bouw gebeurt, dan heb je een leuke cocktail aan ingrediënten waar we veel te doen en te leren hebben, maar waar ook heel veel mensen belang bij hebben.”
Meer weten?
Wil je meer weten over de projecten van het programma Mobiele Werktuigen en Bouwlogistiek? Kijk dan op de website eachbouwt.org Je kan ook een mail sturen naar: richard.hornstra@topsectorlogistiek.nl.
