De verduurzaming van de transportsector gaat sneller dan je denkt

De Lean & Green Summit 2025 op 26 november jl. was weer drukbezocht. Honderden mensen begaven zich naar Arnhem om kennis op te doen en ervaringen te delen op het gebied van duurzame logistiek. De inspirerende keynotes en praktische break-outsessies hadden een gemene deler: er komt een hoop op de transportsector af, maar de razendsnelle (technologische) innovaties en ondersteunende programma’s en subsidies bieden de sector zeker kansen om te bouwen aan een concurrerende en succesvolle toekomst. Het programma Meten en Verbeteren CO2-emissies, dat bedrijven daarbij helpt, was natuurlijk van de partij.

Together we move

Dit jaar vond de Lean & Green Summit plaats in de Act Eventstudios op het Cleantech Park Arnhem. In de voormalige industriële setting was alle ruimte om te netwerken, ervaringen te delen en informatie op te doen op de beursvloer of tijdens een van de presentaties. Na een korte opening door Jan van Nunen, programmamanager bij Lean & Green, was het woord aan Diederik Samsom, die inzicht gaf in hoe de Green Deal tot stand is gekomen. Hoewel hij merkt dat de steun voor duurzaamheidsbeleid op dit moment laag is, stelde hij het publiek gerust dat dit een golfbeweging is. Er komt vanzelf weer een moment van urgentie, waarop de politiek zich realiseert dat we toch moeten versnellen. De spectaculaire snelheid waarmee innovaties zich ontwikkelen en worden geadopteerd, laat iedereen versteld staan. Hij verwacht dat ook de verduurzaming van de transportsector steeds sneller zal gaan.

Vrachtwagenheffing

Na diverse break-outsessies en een lekkere lunch vond een inspiratiesessie plaats, waarin aandacht was voor de komst van de vrachtwagenheffing halverwege 2026. Deze heffing gaat een enorme impact hebben op de sector, aldus Susanne Dirksen, hoofd sales van Schavemaker Logistics & Transport. Ze riep vervoerders op hiermee vooral aan de slag te gaan.

Luuk Spee, programmamanager bij het ministerie van IenW, lichtte de kilometerheffing kort toe. Het komt erop neer dat bedrijven moeten gaan betalen voor iedere kilometer die een vrachtwagen rijdt. Hoe minder kilometers en gewicht, hoe minder uitstoot en dus ook hoe lager de heffing. Door middel van een kastje aan boord worden alle gegevens verzameld en verrekend. De heffingen gelden op bijna alle snelwegen in Nederland en op enkele N- en lokale wegen, om omrijdgedrag te ontmoedigen.

De vrachtwagenheffing is zeker een kostenverhoging, maar de netto-opbrengst wordt wel via de zogenaamde terugsluis gebruikt voor de innovatie en verduurzaming van de vervoerssector. Zo wees Luuk bijvoorbeeld op de subsidie die bedrijven kunnen aanvragen voor de aanschaf van elektrische trucks en op het programma Meten en Verbeteren CO2-emissies. Hierbij worden bedrijven begeleid om inzicht te krijgen in hun data, zodat ze grip krijgen op hun operatie en gericht kunnen sturen op minder kilometers, minder brandstof en minder uitstoot.

Kostenpost of prikkel tot innovatie

Aansluitend besprak Susanne een aantal stellingen met Luuk, Jan-Willem de Jong, CEO iwell, en Frans van den Boomen, programmamanager Joint Corridors Off-Road van Topsector Logistiek. Zo gingen zij onder andere in op de stelling: De vrachtwagenheffing is geen kostenpost, maar een prikkel tot innovatie. Luuk ziet de heffing vooral als een sterke prikkel om kilometers te besparen en te innoveren, die bovendien zorgt voor een gelijk speelveld: ook voor buitenlandse vrachtwagens. De terugsluis zorgt daarbij bovendien voor een multipliereffect.

De vrachtwagenheffing dwingt niet alleen tot anders rijden, werd er gezegd, maar ook tot anders denken in de logistiek. Daarbij wordt samenwerken, bijvoorbeeld op bedrijventerreinen, steeds belangrijker, omdat zo op grotere schaal efficiëntie wordt gecreëerd. De conclusie was: de kilometerheffing komt er. Ga vooral (samen) aan de bak.

Meten & Verbeteren CO2-emissies

Uit alle verhalen blijkt dat er de komende tijd van alles op de transportsector af komt. Innovaties, verduurzaming, wet- en regelgeving, de vrachtwagenheffing. Tegelijkertijd kampen vervoerders met tekorten aan mensen en zorgen de vele files voor vertragingen en extra kosten. Hoe bied je al die uitdagingen het hoofd en zorg je dat je concurrerend bent en blijft? Dat is precies waarom het ministerie van IenW het programma Meten en Verbeteren CO2-emissies is gestart. Bedrijven die zich hiervoor aanmelden, worden persoonlijk begeleid door adviseurs om stap voor stap meer grip te krijgen op data en daarmee op hun logistieke processen. Zo werken ze aan vollere vrachtwagens, betere routes, minder CO2-uitstoot en betere marges en zijn ze klaar voor de toekomst.

Hulp om tot inzicht te komen

Bedrijven blijken enorm blij met de geboden hulp. Sinds de start van het programma, drie maanden geleden, hebben zich al bijna vijftig bedrijven aangemeld. Ook de stand van Meten en Verbeteren CO₂-emissies op de Lean & Green Summit werd druk bezocht. De programmamanagers en aanwezige adviseurs namen daarbij alle tijd om vragen te beantwoorden en samen met deelnemers een test te doen om te zien wat hun huidige situatie is. Daaruit vloeiden verschillende vervolgafspraken voort. Het programma is namelijk opgebouwd uit vijf stappen en de uitkomst van de test geeft aan met welke stap een bedrijf kan beginnen. Een vervoerder die meedoet, geeft aan: “We hebben wel data, maar waar moeten we vervolgens beginnen? Het is fijn dat we daar nu mee worden geholpen en zo inzichten krijgen. Die kennis kunnen we gebruiken om de CO₂-uitstoot te verlagen en samenwerkingen te verbeteren.”
“De bedrijven die we begeleiden vinden het heel fijn dat ze hulp krijgen om op basis van alle data en berekeningsmogelijkheden inzichten te krijgen”, ervaart Emma Kallen, die als duurzaamheidsadviseur bij Factor Delta vervoerder binnen het programma begeleidt. “Ze zijn vooral heel blij dat het ze de duidelijkheid biedt om gefundeerde keuzes te maken voor de toekomst en zo hun bestaansrecht te borgen.”

Meer weten?

Wil jij als transportbedrijf leren hoe je CO₂-rapportages opstelt en vervolgens op basis van data je logistieke processen steeds verder verbeteren? Het programma Meten en Verbeteren CO2-emissie ondersteunt je bij de verschillende stappen. Je leest er meer over op https://co2meter.nu/. Op de website kan je je bedrijf meteen aanmelden.