Veerkrachtigere retail en wholesale door inzicht in data

Verstoringen in logistieke ketens worden steeds groter en komen vaker voor. Denk maar aan de blokkade van het Suezkanaal of de coronapandemie. Zulke verstoringen brengen flinke bedrijfseconomische risico’s met zich mee. Toch zijn veel bedrijven geneigd vooral te reageren op verstoringen, in plaats van daarop te anticiperen. Om daar verandering in te brengen, laat Topsector Logistiek nu twee tools ontwikkelen. “Mkb’ers krijgen straks met beperkte middelen en tijd inzicht in waar ze staan en in wat ze kunnen doen om de impact én kosten van verstoringen te beperken.” Er is nog ruimte voor bedrijven om mee te doen in de validatiefase van de tools: dit levert direct waardevolle inzichten op.

Meer bewustwording

In het voorjaar van 2025 rondde Topsector Logistiek validatieprojecten rondom veerkracht af met vijf bedrijven. “Logistieke veerkracht is hartstikke relevant: je bent verplicht daarover na te denken”, stelde Willem Mulderij, managing director Europe van Kovax, destijds al in een interview. De uiteindelijke conclusie van de validaties was dat er meer bewustwording nodig is: veel bedrijven zijn zich nauwelijks bewust van de risico’s van verstoringen in de supply chain en van de mogelijkheden om die te beperken. Daarom is nu een vervolgtraject gestart, waarin tools worden ontwikkeld die bedrijven helpen eenvoudig inzicht te geven. Zo kunnen zij gericht hun veerkracht erbeteren.

Inzicht in kosten verstoring

Haskoning ontwikkelt daarom in opdracht van de topsector een tool die is gericht op retailers en wholesalers, terwijl LCB een tool ontwikkelt voor productiebedrijven. Bram de la Combé, senior supply chain consultant bij Haskoning, ervaart dat er binnen de logistiek wel vaak over de veerkracht van de supply chain wordt gesproken, maar: “Vaak blijft het bij: ‘weet je nog wel, tijdens corona, toen we niet konden leveren?’ of ‘dit kan er ooit een keer gebeuren’. Ik denk dat bedrijven echt behoefte hebben aan een toegankelijke tool die inzichtelijk maakt hoe weerbaar hun supply chain is én die laat zien wat de impact van eerdere verstoringen was. Wat heeft het gekost? Die bewustwording van de kosten motiveert ze om echt in actie te komen. Grote bedrijven zijn daar al mee bezig, maar mkb’ers hebben daar in mindere mate de mensen en tijd niet voor. Juist voor hen is eenvoudige tooling dan ook heel waardevol.”

Weerbaarheidsanalyse

“Voor de ontwikkeling van de tool werken we samen met Slimstock,” vertelt Bram, “een bedrijf dat software voor voorraadbeheer levert. Best veel bedrijven gebruiken deze software al. Het voordeel is dat we zo één format hebben voor de data en daardoor de tool snel schaalbaar is. Voor bedrijven wordt het daarmee ook makkelijk. Zij kunnen straks in de tool, een website, een datatemplate downloaden en daar hun relevante data op invullen. Op basis daarvan krijgen zij een weerbaarheidsanalyse. Hieruit blijkt welke verstoringen er waren en wat die hebben gekost. En dan gaat het niet alleen om gemiste orders, maar ook om extra administratieve lasten en klanten die je niet kan bedienen. Bedrijven krijgen zo een beeld van waar zij nu staan en wat er is gebeurd.”

Strategische beslissingen

“Daarnaast kan je in de tool vooruitkijken en scenario’s maken. Wat als deze leverancier niet meer levert? Wat gebeurt er dan in mijn keten? Hoeveel gaat dat kosten? Voor de scenario’s die de meeste impact hebben, kan je vervolgens businesscases maken, door bijvoorbeeld een extra leverancier aan te haken of andere voorraadniveaus aan te houden. Misschien zijn de kosten dan wat hoger, maar maak je je supply chain daarmee wel een stuk weerbaarder. Deze inzichten helpen bedrijven dus om strategische beslissingen te nemen, ook qua investeringen, en risico’s te beperken.”

Validatie van de tool

Om er zeker van te zijn dat de tool toegevoegde waarde heeft en goed werkt, wordt deze getest en gevalideerd door vijf verladers. Bram: “We organiseren een aantal workshops, waarin we hun data stapsgewijs analyseren. Tijdens de eerste workshop wordt de data verzameld en samen gekeken naar factoren die impact kunnen hebben op de keten.
“In de tweede workshop laden we de data in de tool en volgt de weerbaarheidsanalyse. Het is interessant om dan te zien of de verstoringen en consequenties die we daar zien overeenkomen met het beeld dat zij zelf hebben.” En ten slot laten we in de derde workshop de scenario’s zien. Wat was er gebeurd als je bepaalde maatregelen had getroffen? Wat was de financiële impact dan geweest? En welke verstoringen hebben een dusdanige impact dat maatregelen treffen eigenlijk een vereiste is?”

Meerwaarde tool voor mkb

“Mkb’ers kunnen straks met deze tool heel laagdrempelig hun veerkracht en weerbaarheid analyseren”, stelt Bram. “Met beperkte middelen en tijd krijgen ze inzicht in waar ze staan en in wat ze kunnen doen om de impact én kosten van verstoringen in de toekomst te beperken.”
“Ik wil bedrijven echt aanraden om een keer te analyseren waar het afgelopen jaar verstoringen zijn geweest en wat de impact daarvan was, zowel organisatorisch als financieel. Zeker als de financiële impact aanzienlijk is, is dat een overtuigend argument om verder met dit thema aan de slag te gaan. We hebben de afgelopen jaren met een aantal grote verstoringen te maken gehad en de kans dat dat nog een keer gebeurd is aanzienlijk. Niemand kan voorspellen wat er wanneer gebeurt, maar het is zeker de moeite waard om er echt goed naar te kijken en daarop te anticiperen. De tool kan daar zeker bij helpen.”

Meedoen?

Wil je meer weten over de veerkracht in supply chains in het algemeen? Of wil je onder begeleiding meewerken aan de validatie van de tools en direct inzicht krijgen in de veerkracht van jouw organisatie? Neem dan contact op met Hans Moonen, projectleider bij Topsector Logistiek, via Hans.Moonen@TopsectorLogistiek.nl.