Duurzaam festival
“De opbouw van een festivalterrein is wel te vergelijken met een bouwproject”, vertelt Ragnar Klabbers, die vanuit Districon als projectmanager werkt bij Topsector Logistiek. “Het grote verschil is dat alles in een heel korte tijd moet worden opgebouwd, waardoor de tijdsplanning nauw komt.
Into The Great Wide Open wil een zo duurzaam mogelijk festival neerzetten. Vorig jaar hebben we daarom al gezamenlijk een emissievrije festivalbouwplaats gerealiseerd, onder andere door de inzet van elektrisch materieel. Dit jaar zijn ook de materialen en voorraden grotendeels met elektrisch transport aangeleverd. Het is voor ons een goede manier om de ervaringen van transporteurs, planners en chauffeurs te achterhalen en te zien waar zij tegenaan lopen. We delen de kennis en ervaring die we hier opdoen, zodat ook andere bedrijven in de bouwsector stappen kunnen zetten richting elektrisch rijden.”
Laten zien wat er kan
Naast de elektrische bakwagens van het festival zelf en de eigen elektrische trucks van Heineken, stelden Volvo en Renault Trucks elektrische demotrucks ter beschikking. Waarom? “Vooral om te laten zien wat er wél kan met elektrisch transport”, stelt Jan Schouten, manager energy transition bij Volvo Trucks Nederland. “In de transportsector is er nog wel eens de neiging om de nadruk te leggen op wat lastig is en wat niet lukt. Er heerst dan een soort koudwatervrees. Ja, het gaat niet meer zoals je gewend was met diesel, maar het kán wel.” Wouter Tammer,pricing & projectmanager bij Renault Trucks, sluit zich daarbij aan. “Dit is voor ons een mooie manier om te bewijzen dat het prima mogelijk is zo’n evenement volledig emissievrij te bevoorraden.”
Elektrische demotrucks
Volvo leende voor dit project één van de demotrucks uit aan De Vlas Transport, die is gespecialiseerd in transport van en naar de eilanden. “Zij hadden nog geen elektrische vrachtwagen, dus voor hen is het een nieuwe ervaring”, vertelt Jan.
Wouter: “Renault Trucks leverde een gesloten bestelwagen, elektrische bakwagen en elektrische trekker.” Beide leveranciers hielpen de transporteurs om door middel van routesimulaties en het gewicht van de lading de actieradius te bepalen en vervolgens de laadpunten op de route aan te geven. Ook zetten zij driver trainers in, die chauffeurs tips en tricks geven om de actieradius te vergroten. “En we analyseren data uit het fleet management systeem, om klanten te adviseren hoe ze nog efficiënter rijden”, aldus Erik Lenssen,e-mobility project & charging manager bij Renault Trucks.
Maar hoe goed alles ook is uitgedacht, ook bij dit project kwam de transporteur voor een verrassing te staan. Jan: “Het idee was dat De Vlas spullen in de buurt van Harlingen zou ophalen en aleveren, maar op de eerste dag moesten ze meteen al naar Brabant: 300 kilometer verderop. Zonder echte voorbereiding. Dat hebben ze zonder enig probleem gedaan.”
Chauffeurs en planners
Bijna alle chauffeurs die elektrisch hebben gereden zijn positief. “De wagens zijn qua geluid en trillingen veel rustiger en rijden veel soepeler”, stelt Wouter. “En je hebt natuurlijk geen last van uitlaatgassen. Chauffeurs zijn aan het eind van de dag ook minder vermoeid.”
“Het is wel een vereiste om te zorgen dat de laadinfra geregeld is. Daarom heeft onze dealer LVS Trucks De Vlas ook geholpen door een mobiele lader op hun eigen terrein beschikbaar te stellen”, vertelt Jan. “En chauffeurs moeten erop kunnen vertrouwen dat ze een afstand kunnen halen”, vult Erik aan.
Het werk van de planner wordt wel complexer, omdat ook de laadtijd moet worden ingepland. Jan: “Het is goed de planners daarom vanaf dag één bij electric te betrekken, want zij bepalen mede of het een succes wordt om elektrische vrachtwagens in te zetten.”
Netcongestie
Welke uitdagingen komen transporteurs tegen die een transitie overwegen? Erik: “In de praktijk vragen ze zich vaak af of ze wel genoeg elektriciteit beschikbaar hebben om te laden, vanwege de netcongestie.” Toch valt dat wel mee, relativeert Jan. “Als je één elektrische truck hebt, die je ’s nachts oplaadt, volstaat een kleine aansluiting prima. En met wat goede wil lukken twee auto’s ook wel. Het probleem doet zich pas voor als je meerdere trucks wilt opladen of als je deze snel wilt opladen.”
“Dat klopt”, aldus Erik, “maar toch raden we bedrijven aan om nu alvast te kijken naar hun netaansluiting, zelfs als ze nog niet toe zijn aan een eerste elektrische truck. Het kost veel tijd voordat die aansluiting er is.”
Actieradius
De actieradius blijft wel een belangrijk punt, aldus Jan. “Een te zware accu is zonde van het gewicht en geld. Je moet dus strakker plannen op wat je écht aan energie nodig hebt. Nu zetten transporteurs voor de zekerheid vaak in op de maximale accucapaciteit, terwijl ze 90% van de ritten prima met een standaard accupakket kunnen uitvoeren. En een truck die in theorie 300 kilometer rijdt, blijkt in de praktijk soms tot wel 400 kilometer te rijden, afhankelijk van factoren als het rijgedrag van de chauffeur, de topografie, de belading en het weer.”
“En dan is er nog de vraag of ze er nog wel geld aan kunnen verdienen”, meldt Erik. “Ze willen weten wat de TCO is.” Maar hoe pak je dat aan, als transporteur?
Proberen en leren
“Vanuit Volvo leggen we bedrijven uit wat er de komende jaren staat te gebeuren,”, vertelt Jan, “en raden we ze aan om alvast na te denken over elektrisch rijden en een tijdspad. We laten zien wat er allemaal kan en laten klanten hun ervaringen delen. Vaak blijkt dat ze er lang tegenaan hebben gehikt en ze nu denken: waar waren we eigenlijk bang voor?
Het is dus vooral belangrijk dat transporteurs een open blik hebben. Kijk naar wat wél kan, want links of rechtsom: elektrisch transport gaat een nog belangrijkere rol spelen. Probeer het dus gewoon. We hebben demotrucks beschikbaar, dus rijd ermee en raak ermee vertrouwd.” Erik kan zich daarin helemaal vinden. “We adviseren daarnaast ook echt om – als het kan – ervaring op te doen met één of twee voertuigen, zodat ze weten waar ze tegenaan lopen. Als zij namelijk niets doen en de concurrent doet dat wel, dan heeft die in de toekomst een voorsprong.”
Businesscase electric
Jan heeft nog een tip:“Als je wilt beginnen met elektrisch rijden, kijk dan eerst naar de goed te plannen ritten, waarbij de vrachtwagens in de nacht opgeladen kunnen worden. En wellicht kan je met distributiecentra afspreken om daar op te laden als de vrachtwagen daar komt om goederen te laden of lossen.”
Hij constateert bovendien dat de businesscase voor elektrische vrachtwagens beter wordt in Nederland. “Rijden met een dieseltruck wordt duurder, bijvoorbeeld door CO2-heffingen en de vrachtwagenheffing vanaf juli 2026. Als je dat combineert met de subsidieregelingen die er zijn in Nederland én je die truck oplaadt met je eigen (groene) stroom, dan kan het maar zo zijn dat elektrisch rijden goedkoper is dan diesel. Dat is goed aan de Nederlandse strategie, want als elektrisch rijden minder kost dan diesel, dan wil iedereen verduurzamen.”
Doorontwikkeling elektrische trucks en laadinfrastructuur
Er lijkt dus toekomst te zijn voor elektrische trucks. Volvo en Renault Trucks zetten de ontwikkeling dan ook voort met modellen die een actieradius van rond de 600 kilometer kennen. “Door de evolutie van batterijpakketten is het mogelijk om een steeds grotere actieradius te behalen,” daarvan is Wouter overtuigd. Jan: “Met een actieradius van 600 kilometer kan je in theorie alle ritten elektrisch doen, want een chauffeur mag nooit meer dan 4,5 uur achter elkaar rijden. En 4,5 uur maal gemiddeld 80 km per uur is 360 kilometer. Als je de vrachtwagen dan tijdens de verplichte pauze oplaadt, kun je dus makkelijk de rest van de dag volmaken. Maar dan moet er wél een goed dekkend netwerk van openbare laadpunten komen voor trucks door Europa.”
Emissieloos bevoorraden kán
Kortom: de transitie naar elektrisch transport lijkt niet te stuiten. Dit project toont aan dat dat terecht is. “Wij wilden laten zien wat er allemaal mogelijk is met elektrische voertuigen: dat je prima emissieloos kan bevoorraden”, aldus Wouter. “Het is een mooie praktijkcase, waarbij we konden aantonen dat ook een beladen truck 400 kilometer kan rijden. Dat is niet verkeerd.” Ook Jan is blij met de deelname. “Bij Into The Great Wide Open is het gewoon heel duidelijk: dat festival moet draaien en de spullen moeten er op tijd zijn. Dat is prio één. Maar dan wel op een emissievrije manier. En wij hebben aangetoond dat dat kan.”
