Voor emissieloos bouwen zijn tijdelijke waterstof-brandstofcelaggregaten een flexibele oplossing voor het opladen van materieelstukken als bijvoorbeeld het reguliere stroomnet tekortschiet. Waterstofaggregaten leveren duurzame energie zonder netaansluiting en stoten geen stikstof uit, waardoor bouwen mogelijk wordt op gevoelige locaties zoals Natura 2000-gebieden. Daarom is onlangs het handboek “Bouwen op Waterstof” gelanceerd. Het biedt een heldere en praktische leidraad voor de veilige inzet van waterstof op de bouwplaats. Leveranciers van waterstofaggregaten zoals Watermeln spelen hierbij een belangrijke rol – door hun dagelijkse ervaring met vragen van omgevingsdiensten en opdrachtgevers. Projectleider Sjoerd Jongsma van Topsector Logistiek heeft namens het Consortium Bouwen op Waterstof het handboek onlangs symbolisch overhandigd aan Jasper Baltus, co-founder van leverancier Watermeln.
De rol van waterstofaggregaat-leveranciers
Deze symbolische overhandiging benadrukt de belangrijke rol die leveranciers spelen in de praktische implementatie van waterstoftechnologie. Zij staan dagelijks in contact met aannemers, omgevingsdiensten en opdrachtgevers en ervaren direct welke kenniskloven er bestaan in de markt. Als leveranciers van tijdelijke energievoorziening staan zij aan de frontlinie van de energietransitie in de bouwsector.
Uitdagingen waarmee leveranciers dagelijks worstelen
Voor leveranciers van waterstofaggregaten brengt elke nieuwe opdracht dezelfde vragen en uitdagingen met zich mee. Omgevingsdiensten stellen telkens opnieuw vragen over veiligheidsmaatregelen, ATEX-zones en minimale veiligheidsafstanden. Opdrachtgevers en opdrachtnemers willen weten of meldingsplicht geldt, hoe de bouwplaats moet worden ingericht en wie de apparatuur mag bedienen. Deze kenniskloof tussen leveranciers, aannemers en vergunningverleners zorgt voor vertraging in projecten en beperkt de toepassing van waterstoftechnologie.
De situatie wordt gecompliceerd doordat waterstofopslag kan variëren van flessenpakketten tot grote containers, elk met eigen veiligheidseisen. Aannemers moeten voor elk project opnieuw uitleggen waarom bepaalde inrichtingskeuzes worden gemaakt en welke regelgeving van toepassing is. Dit gebrek aan uniformiteit belemmert de efficiënte inzet van waterstofaggregaten en vergroot de werkdruk voor bedrijven die deze technologie willen aanbieden.
Praktische richtlijnen voor drie doelgroepen
Het handboek richt zich hoofdzakelijk op drie doelgroepen en biedt voor elk specifieke voordelen. Aannemers krijgen concrete veiligheidsmaatregelen om aan hun zorgplicht te voldoen en kunnen sneller afstemmen met het lokaal bevoegd gezag. Omgevingsdiensten beschikken nu over een specifiek referentiedocument om aanvragen voor waterstofgebruik adequaat te beoordelen, wat tijdwinst oplevert in het vergunningsproces. Opdrachtgevers krijgen inzicht in de mogelijkheden van waterstof op de bouwplaats en wat er geregeld moet worden voor praktische toepassing.
De waarde van het handboek voor leveranciers van waterstof
Voor leveranciers is het handboek een praktische oplossing voor dagelijkse uitdagingen. Het biedt uniforme antwoorden op de vragen die zij regelmatig krijgen van omgevingsdiensten, aannemers en opdrachtgevers. In plaats van voor elk project opnieuw dezelfde uitleg te moeten geven over veiligheidsmaatregelen, vergunningsprocedures en bouwplaatsinrichting, kunnen zij nu verwijzen naar een gevalideerd document dat door KIWA is goedgekeurd.
Het handboek behandelt specifiek vier aspecten waar leveranciers het meest mee worstelen: de inrichting van bouwplaatsen met juiste ATEX-zones en veiligheidsafstanden, verschillende waterstofopslagmethoden van flessenpakketten tot containers, vergunningsaanvragen en meldingsplichten, en de vereisten voor bedieningspersoneel. Deze praktische richtlijnen maken het mogelijk om sneller en efficiënter te opereren.
Gedegen en onafhankelijke validatie
Het handboek is tot stand gekomen door theorie en praktijkervaring te bundelen in een uitgebreid validatietraject. Het Handboek is onafhankelijk gevalideerd door Kiwa, een gespecialiseerde instantie voor technische assistentie en certificering in de waterstofketen. Kiwa concludeert dat het handboek “inhoudelijk correct, praktisch toepasbaar en afgestemd is op de geldende veiligheids- en toepassingsrichtlijnen voor waterstof”. Deze validatie is cruciaal voor het opbouwen van vertrouwen bij zowel gebruikers als vergunningverleners.
Breed gedragen initiatief
Het onderzoekstraject wordt gedragen door een uitgebreid netwerk van partners, waaronder brandstofcelleveranciers (Genpower, Watermeln, Mourik EGP, Hyer Power, Nexus Energy, NedStack), waterstoftransporteurs (Van Staveren, Westfalen, Kuster, Roger Energy), aannemers (A. Hak, KWS, GMB, Beens Groep, Verboon Maasland, Hakkers), ingenieursbureau Ohpen en brancheorganisaties (Koninklijke Bouwend Nederland, Emissieloos Netwerk Infra en Topsector Logistiek).