CO2-reductie en CSRD
“Binnen KWS houden we ons vooral bezig met weg- en waterbouw”, vertelt Sven Versteeg, duurzaamheidscoördinator bij het bedrijf. “Daarbij gaat het om binnenstedelijke projecten, maar bijvoorbeeld ook om dijkversterking en het onderhoud van asfalt. Ik houd me bij die projecten vooral bezig met het reduceren van de CO2-uitstoot, samen met partners in de keten.” Zijn collega Tim Rietmeijer, adviseur Environment, Social & Governance, richt zich meer op de beleidskant. “Ik ben met name bezig met het goed en duidelijk inrichten van onze CSRD-verplichting, zodat we voldoen aan alle eisen die er aan ons worden gesteld. Daarvoor hebben we ook emissie-informatie nodig.”
Emissievoorspeller voldoet aan eisen
“Vooral voorafgaand aan projecten hebben we steeds vaker met stikstofdepositie te maken”, stelt Sven. “Je moet hard kunnen maken dat je onder een bepaalde norm blijft, anders krijg je geen vergunning. Maar ook tijdens en na afloop van een project heb je gegevens over je uitstoot nodig.”
Tim: “Ik heb in het verleden een uitstoot-rekentool voor KWS ontwikkeld om inzicht te krijgen in de uitstoot en de impact als je bijvoorbeeld kiest voor HVO100 of elektrisch materieel, maar die rekenmethode was verouderd. Ondertussen had TNO de Bouwemissietool ontwikkeld en Topsector Logistiek de Emissievoorspeller. De Emissievoorspeller bleek beter aan te sluiten bij de eisen die wij stellen. Deze tool biedt een breder scala aan mogelijkheden voor de verschillende types materieel die we inzetten: alles van asfaltmachine tot betonpomp staat erin. De variabelen die worden gevraagd, zoals vermogen van de motor, brandstof, bouwjaar, dat zijn data die we al in beeld hebben.”
De Emissievoorspeller is ontwikkeld door het programma Mobiele Werktuigen en Bouwlogistiek van Topsector Logistiek. Dit is een van de programma’s van het Kennis- en Opschalingsprogramma (KOP), dat valt onder de paraplu Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB). TKI Dinalog is hierbij verantwoordelijk voor het onderzoek, terwijl Topsector Logistiek de implementatie en opschaling verzorgt.
Verademing
“Inmiddels probeer ik al mijn collega’s richting de Emissievoorspeller te sturen”, aldus Tim. “Als je emissies wil berekenen, dan heb je de Emissievoorspeller nodig. Landelijk hebben we binnen KWS een groep die de Duurzame Doeners heet, waarin alle duurzaamheidscoördinatoren uit de zes vestigingen zitten. Daar hebben we de Emissievoorspeller gepresenteerd als dé nieuwe tool om onze emissies inzichtelijk te krijgen.”
Sven is blij met die ontwikkeling: “Ik werkte altijd met een enorm groot Excelsheet om de uitstoot inzichtelijk te maken, in combinatie met de AERIUS-calculator. Dat waren erg omslachtige, trage en onoverzichtelijke bestanden. De Emissievoorspeller is een verademing. Je ziet in één oogopslag wat je wil weten en of je voldoet aan de norm. Het is allemaal heel erg vereenvoudigd. Die eenvoud, dat is voor mij wat het doet. Alles is goed uitgelegd en eenvoudig, stapje voor stapje, uit te voeren en toe te passen.”
Tenders Natura 2000-gebieden
Tim gebruikt de Emissievoorspeller vooral voor de berekeningen van de emissiebesparing in of rondom Natura 2000-gebieden, in het voortraject. “Ik krijg zo makkelijk en snel inzicht in de uitstoot en emissies voor onze tenders en projecten. Je kan eenvoudig spelen met de verschillende vormen van materieel en brandstof en snel en efficiënt de afweging maken tussen emissiearm en emissieloos. Je ziet hoe de verschillende varianten het mogelijk maken om een project uit te voeren in of bij een Natura 2000-gebied.”
Snel schakelen in uitvoeringsfase
“Ik gebruik de Emissievoorspeller in alle fasen van een project,” vertelt Sven, “voorafgaand, tijdens en na afloop. Van tevoren beloof je bepaalde dingen, maar vaak verandert er iets in de uitvoering. Vooral op dat soort momenten moet je snel kunnen schakelen en gebruik ik de tool intensief; juist ook omdat die zo laagdrempelig is en weinig tijd kost. Ik kan snel tussendoor berekenen hoe ik de uitstoot in zo’n situatie zo laag mogelijk kan houden of zien waar nog ruimte zit.” Ook Tim vindt de Emissievoorspeller het meest waardevol in de uitvoeringsfase: “Je kan elke onvoorziene verandering in je project makkelijk bijschaven en zien welk effect die verandering heeft op je uitstoot.”
Binnen Amsterdam en Utrecht gebruikt KWS de Emissievoorspeller nu voor de volledige doorlooptijd van projecten: van tender tot uitvoering. Tim: “Sommige projecten worden ook met terugwerkende kracht nog in de Emissievoorspeller gezet om een beter beeld te krijgen van de uitstoot.”
In- en externe rapportages
Ook voor externe rapportages blijkt de Emissievoorspeller van toegevoegde waarde, vindt Sven: “Na de oplevering willen opdrachtgevers vaak een rapportage van de uitstoot hebben; ook daarvoor gebruik ik de Emissievoorspeller. Net als bij een volgend project, waarbij we de uitstoot moeten monitoren en elke twee weken moeten terugkoppelen aan de opdrachtgever. Ik merk ook dat we dat in tenders steeds vaker als meerwaarde aanbieden.”
Tim vult aan: “We gebruiken de data uit de Emissievoorspeller ook intern. We kunnen zo bijvoorbeeld verschillende scenario’s uitwerken en aantonen welke uitstootbesparing we kunnen realiseren met elektrisch materieel en hoe die besparing zich verhoudt tot de aanschafprijs. Zulke overzichten en scenario’s zijn makkelijk te maken en geven veel inzicht.”
Emissievoorspeller versnelt project
“De koppeling van de Emissievoorspeller met AERIUS heeft wat mij betreft de meeste meerwaarde”, aldus Tim. “Voor een AERIUS-berekening moet je een externe partij inschakelen en dat wordt al snel duur. Met de Emissievoorspeller maak je op basis van je uitstoot een quickscan, waardoor je met één druk op de knop weet of je project aan de stikstofnorm voldoet. Dat kost niets én versnelt het project. Mijn advies aan andere partijen is dan ook: ga vooral met de Emissievoorspeller aan de slag. Het is een fijne, makkelijk te begrijpen en gebruiken tool en het helpt je om op een heel eenvoudige manier inzicht te krijgen in je uitstoot en uitstootbesparingen.”
Sven sluit zich daarbij aan: “Mocht je je uitstoot inzichtelijk willen maken, dan zou ik deze tool zeker aanraden. En het werkt een heel stuk eenvoudiger dan de AERIUS-calculator voor de berekening van stikstofdepositie.”
Gezamenlijke doorontwikkeling
“Het mooie van de nauwe samenwerking met Rutger Bijl van Topsector Logistiek is dat als wij een probleem aankaarten of dingen liever anders zouden willen, we daar binnen een dag een reactie op hebben en het vaak binnen een week is geregeld”, vindt Tim.
“Ik heb laatst bijvoorbeeld voor onze materieeldienst al onze materieelstukken doorgerekend voor uitstoot. Nu hebben we verschillende asfaltspreiders van verschillende bouwjaren en dus ook verschillende motoren. De materieeldienst wilde voor elke van de paar honderd materieelstukken verschillende varianten hebben doorgerekend; voor stage 3, 4, 5, voor HVO, voor diesel, voor alles. Nu is het zo geregeld dat ik in de Emissievoorspeller met één druk op de knop al m’n materieelstukken kan selecteren en het motortype kan aanpassen.” Lachend: “Dat versnelt m’n proces flink.”
Ook de Emissievoorspeller inzetten?
Wil je zelf aan de slag met de Emissievoorspeller? Maak dan kosteloos een account aan op de website van Emissievoorspeller. Heb je vragen of wil je er meer over weten? Neem dan contact op met Rutger Bijl van Topsector Logistiek: Rutger.Bijl@TopsectorLogistiek.nl.
